Od redaktora. Co oznacza zrównoważony rozwój czy projektowanie zgodne z zasadami ekologii? W codziennej praktyce architektonicznej to raczej zbiór wyobrażeń niż konkretnych przepisów. Tym bardziej, że na świecie nie istnieje jeden powszechnie przyjęty system oceny zgodności z zasadami zrównoważonego rozwoju oraz oddziaływania budynków na środowisko (obecnie trwają różnego typu skomplikowane prace normalizacyjne); a w Polsce uzyskanie certyfikatów nie jest wymagane przez prawo. Ten numer „Architektury-murator” stanowi uproszczoną próbę porównania najbardziej popularnych systemów certyfikacji obiektów architektonicznych i pokazania podstawowych zasad ekologicznego budowania. Susan Draeger stwierdza: branża budowlana musi uwzględniać proces planowania, wykorzystania energii, wody, emisję szkodliwych substancji do środowiska, stosowanie odpowiednich materiałów, generowanie odpadów itp. Jak świadczy zaprezentowany w tym numerze pierwszy w Polsce budynek, który uzyskał certyfikat LEED – projektowanie zgodne z kryteriami zrównoważonego rozwoju nie musi oznaczać przełomu ani w zakresie formy, ani w szerszym aspekcie tworzenia architektury. Ewa P. Porębska
PEJZAŻE
Ekolekcje – o tym jak budować ekologicznie
W tym numerze, jako pierwsi w Polsce, prezentujemy uproszczony zapis kryteriów i punktacji, według których przyznawane są certyfikaty zrównoważonego budownictwa oraz próbujemy porównać trzy najważniejsze systemy certyfikacji – amerykański LEED, brytyjski BREEAM i niemiecki DGNB. O ekologicznych rozwiązaniach w architekturze piszą dla nas Aleksander Panek, prezes Narodowej Agencji Poszanowania Energii (Polskie i unijne normy a istniejące systemy oceny ekologiczności), urbanista Michał Stangel (Zrównoważona urbanistyka) i architekci: Piotr Kuczia (12 przepisów na budynek helioaktywny), Piotr Chłapowski (Proekologiczna architektura mieszkaniowa w Wielkiej Brytanii) oraz Dariusz Śmiechowski (Architektura proekologiczna z zastosowaniem podejścia niskotechnologicznego).
Autorzy tekstów: Aleksander Panek, Michał Stangel, Piotr Kuczia, Piotr Chłapowski, Dariusz Śmiechowski; ilustracja: wioska na igrzyska olimpijska w Londynie w 2012 roku, materiały prasowe London 2012
INFORUM
Europan na ratunek miejskości
Jubileuszowa edycja największego urbanistycznego konkursu w Europie to sukces śląskich projektantów, zwycięzców w niemieckim mieście Forcheim. W Polsce architekci zmierzyli się z zaniedbaną warszawską Pragą.
Autor tekstu: Tomasz Malkowski, ilustracja: fragment pracy Ambient Kerb nagrodzonej pierwszym miejscem w polskiej edycji Europanu, autorzy: Luciano Gonzalez Alfaya, Nunez Patricia Muniz, Gonzalez Cesar Escudero, Cooke Michael, Expsito Silvia Canda, Mackellar Stuart, Patino Yago Carro
PREZENTACJE
Wydział Pedagogiczno-Artystyczny Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Kaliszu (autorzy: Autorska Pracownia Architektoniczna – Jacek Bułat, architekci Jacek Bułat, Adam Błaszczyk, Marcin Siadek, Paweł Świerkowski)
Zapis warunków konkursowych o wysunięciu części projektowanego obiektu poza linię zabudowy ulicy Nowy Świat zainspirował architektów do wyeksponowania bryły mieszczącej salę koncertową. Tak powstał budynek o śmiałej, ekspresyjnej, amorficznej formie. Obłożony panelami z blachy tytanowo-cynkowej zdaje się balansować w przestrzeni i wyraźnie wyróżnia się na tle nijakiego otoczenia poszarzałych, kilkupiętrowych bloków z lat 60. Srebrzystoszara elewacja ma swoją kontynuację także we wnętrzu, podkreślając od środka kubaturę auli.
Autor tekstu: Jaromir Boruta, zdjęcie: Piotr Ostrowski, widok w kierunku wejścia głównego
TECHNIKA
Architektura poprzez technikę. Centrum sportowo-rekreacyjne Zamet w Rijece (autorzy: 3LHD architects)
W dziale Technika prezentujemy najnowsze, znaczące realizacje architektoniczne powstałe dzięki wykorzystaniu współczesnych zdobyczy techniki i inżynierii. W kwietniu – wielofunkcyjne centrum Zamet w chorwackiej Rijece autorstwa pracowni 3LHD architects mieszczące halę sportową na 2380 miejsc, bibliotekę miejską i różne funkcje handlowo-usługowe. Głównym elementem kompozycyjnym kompleksu są „wstęgi” – podłużne skrzydła budynku wyznaczające jednocześnie strefy przestrzeni publicznej. Układ brył i kolory pokrywających je ceramicznych paneli to nawiązanie do występujących w rejonie charakterystycznych skał.
Autor tekstu: Maciej Lewandowski, na podstawie materiałów od biura 3LHD architects, zdjęcie: Domagoj Blazevic
OKŁADKA
Tomek Bersz (1979) mieszka i pracuje w Warszawie, Marian Misiak (1981) mieszka we Wrocławiu i czasowo w brytyjskim Reading, gdzie studiuje na Wydziale Typografii i Komunikacji Wizualnej. Obaj studiowali na Wydziale Stosowanych Nauk Społecznych na Uniwersytecie Warszawskim oraz na Akademii Sztuk Pięknych w Łodzi. Zajmują się szeroko pojętą grafiką użytkową, inspirują ich m.in. funkcjonalizm, mapy i historia drukarstwa. Współpracują z Biurem Komunikacji Społecznej warszawskiego ratusza, Muzeum Architektury we Wrocławiu i Fundacją Bęc Zmiana. Ich prace pokazywane były m.in. na Biennale Projektowania graficznego w Brnie (edycje 2008, 2010). Są także laureatami Złotej Chimery w konkursie projektowania prasowego w 2008 roku w kategorii Dzienniki – dodatki magazynowe. www.berszmisiak.com
