Do 20 października codziennie w godz. 7:00-20:00 w trzech holach na parterze budynku Wydziału Budownictwa i Architektury Politechniki Lubelskiej przy ul. Nadbystrzyckiej 40 w Lublinie można oglądać wystawę 63 projektów nadesłanych na konkurs na projekt MIEJSCA PAMIĘCI NA TERENIE BYŁEGO NIEMIECKIEGO OBOZU ZAGŁADY W SOBIBORZE
Sąd konkursowy przyznał trzy nagrody oraz jedno wyróżnienie honorowe. Nagrody otrzymali:
I nagrodę: uczestnik nr 171717 - Marcin Urbanek, Piotr Michalewicz, Łukasz Mieszkowski
II nagrodę: uczestnik nr 000029 - Stelmach i Partnerzy Biuro Architektoniczne Sp. z o. o.
III nagrodę: uczestnik nr 976737 Biuro Projektów Budownictwa Ogólnego Budopol S.A.
Wyróżnienie honorowe przyznano uczestnikowi nr 177771 - Pracowni Architektonicznej 1997 Sp. z o. o.
Projekt utworzenia Muzeum Miejsca Pamięci na terenie byłego niemieckiego nazistowskiego obozu zagłady w Sobiborze to międzynarodowa inicjatywa podjęta przez Polskę, Holandię, Izrael i Słowację we wrześniu 2008 roku. Zakłada on utworzenie państwowego muzeum-miejsca pamięci na terenie byłego obozu zagłady przy udziale finansowym i merytorycznym wszystkich uczestniczących w nim krajów.
Projekt utworzenia Muzeum - Miejsca Pamięci na terenie byłego niemieckiego nazistowskiego obozu zagłady w Sobiborze to międzynarodowa inicjatywa podjęta przez Polskę, Holandię, Izrael i Słowację we wrześniu 2008 roku. Zakłada on utworzenie państwowego muzeum-miejsca pamięci na terenie byłego obozu zagłady przy udziale finansowym i merytorycznym wszystkich uczestniczących w nim krajów.
W lutym 2011 roku Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego powierzyło rolę operatora projektu Fundacji Polsko-Niemieckie Pojednanie, która od tego czasu pełni obowiązki koordynatora przedsięwzięcia. Kierunki oraz zadania dla poszczególnych etapów projektu wytycza Grupa Sterująca złożona z przedstawicieli państw-uczestników projektu, ona też zatwierdza wszelkie wydatki ponoszone ze wspólnego budżetu. Fundacja Polsko-Niemieckie Pojednanie; realizuje projekt w
ścisłej współpracy z Dyrekcją Państwowego Muzeum na Majdanku.
Najważniejszym celem projektu jest godne upamiętnienie ofiar obozu w Sobiborze oraz utworzenie muzeum służącego przekazywaniu historii masowej zagłady obecnym i przyszłym pokoleniom. Pierwszym zadaniem jest oczywiście ochrona i właściwe zabezpieczenie prochów osób zamordowanych w tym miejscu. Ponieważ Niemcy już w 1943 roku postarali się zatrzeć wszelkie ślady po dokonywanej tu masowej zbrodni, należało zacząć prace od badań archeologicznych. Kolejne etapy badań w ramach tego projektu
przeprowadzono w latach 2011 - 2013. Pozwoliły one m.in. określić, gdzie zakopano prochy pomordowanych, oraz ustalić przebieg Himmelfahrtstraße - drogi śmierci, która prowadziła do obozu III - miejsca bezpośredniej zagłady.
Od połowy 2012 roku trwały też prace nad koncepcją zagospodarowania architektonicznego tego miejsca, tak aby służyło ono oddawaniu czci pomordowanym oraz pełniło funkcję muzeum i centrum edukacyjnego. Postanowiono, że koncepcja architektoniczno-artystyczna nowego miejsca pamięci zostanie wyłoniona w drodze konkursu otwartego dla uczestników z całego świata.
Celem konkursu było uzyskanie najlepszej artystycznie, funkcjonalnie i eksploatacyjnie kompleksowej koncepcji Miejsca Pamięci na terenie byłego niemieckiego nazistowskiego obozu zagłady Żydów w Sobiborze, uwzględniającej charakter i rangę miejsca, łączącej funkcje upamiętniającą, muzealną i edukacyjną. Punktem ciężkości nowej koncepcji Miejsca Pamięci ma być upamiętnienie ofiar, poprzez zabezpieczenie grobów masowych oraz ukazanie całego terenu jako szczególnego niemego świadka i materialnego
świadectwa masowej zbrodni o niewyobrażalnych rozmiarach.
Państwowe Muzeum na Majdanku powierzyło Fundacji Polsko-Niemieckie Pojednanie wykonywanie poszczególnych czynności związanych z przeprowadzeniem konkursu.
W realizacji przedsięwzięcia bierze szereg partnerów w Polsce i za granicą
W Polsce
Państwowe Muzeum na Majdanku, które od 1 maja 2012 jest właścicielem terenu miejsca pamięci, Dyrektor Muzeum dr Tomasz Kranz,
Muzeum Pojezierza Łęczyńsko-Włodawskiego - podmiot zarządzający miejscem pamięci do 1 maja 2012, Dyrektor Muzeum Mariusz Telepko,
Urząd Wojewódzki w Lublinie, Wojewoda Lubelski prof. Jolanta Szołno-Koguc decyduje o realizacji inwestycji na terenie Pomnika Zagłady i strefy ochronnej, przejmuje w imieniu Skarbu Państwa tereny należące do innych właścicieli i przekazuje je do dyspozycji Muzeum,
Starostwo Powiatowe we Włodawie, Starosta Wiesław Holaczuk,
Gmina Włodawa, Wójt Gminy Tadeusz Sawicki,
Sołectwo Sobibór, Sołtys Jerzy Ziemiński,
mieszkańcy wsi Sobibór Stacja - właściciele prywatnych nieruchomości położonych na terenie strefy ochronnej,
Lasy Państwowe (Nadleśnictwo Sobibór, Nadleśniczy mgr inż. Andrzej Milaniuk) - właściciel pozostałej części terenu,
Polskie Koleje Państwowe (PKP) Polskie Linie Kolejowe w Lublinie, dyr. Zygmunt Grzechulski - właściciel torów, rampy i historycznego budynku stacji kolejowej, znajdujących się na terenie strefy ochronnej,
Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Lublinie, Wojewódzki Konserwator Zabytków - Kierownik Delegatury w Chełmie Stanisława Rudnik,
Stowarzyszenie Upamiętniania Sobiboru,
Michael Schudrich - Naczelny Rabin Polski,
Archeolodzy: Prof. Andrzej Kola, Yoram Haimi, Wojciech Mazurek.
Za granicą
Instytut Pamięci Męczenników i Bohaterów Holocaustu Jad Waszem; Yad Vashem The Holocaust Martyrs’ and Heroes; Remembrance Authority (Izrael),
Stichting Sobibor - Dutch Foundation Sobibor, Holenderska Fundacja Sobibór (Holandia),
Prowincja Gelderland Province of Gelderland (Holandia),
Bildungswerk Stanislaw Hantz e.V. Kassel (Niemcy).
W skład Sądu konkursowego wchodzili:
Przewodniczący:
1. prof. Andrzej Kadłuczka (architekt, Wydział Architektury Politechniki Krakowskiej, Instytut Historii Architektury i Konserwacji Zabytków)
Sędzia koreferent:
2. Jakub Wacławek (architekt, Stowarzyszenie Architektów Polskich Oddział Warszawski)
Członkowie:
3. Lenka Cederbaum (architekt, Państwo Izrael)
4. dr Romuald Dylewski (architekt, członek Rady Muzealnej Państwowego Muzeum na Majdanku)
5. prof. dr hab. inż. Jerzy Jasieńko (Instytut Budownictwa Politechniki Wrocławskiej, Zakład Materiałów Budowlanych, Konstrukcji Drewnianych i Zabytkowych)
6. prof. Andrzej Koss (rzeczoznawca Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Główna Komisja Konserwatorska, Międzyuczelniany Instytut Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki)
7. Marek Lisánsky (Konsul Generalny Republiki Słowackiej w Polsce, członek Grupy Sterującej projektem utworzenia Muzeum Miejsca Pamięci na terenie byłego niemieckiego nazistowskiego obozu zagłady w Sobiborze)
8. prof. Zbigniew Myczkowski (architekt, Politechnika Krakowska, Instytut Architektury Krajobrazu)
9. Krzysztof Weyher (pracownik ambasady Królestwa Niderlandów, obserwator prac Grupy Sterującej projektem utworzenia Muzeum - Miejsca Pamięci na terenie byłego niemieckiego nazistowskiego obozu zagłady w Sobiborze)
